Atasözü Bulma / Tamamlama Oyunları

Atasözlerini bulma, eksik atasözü tamamlama oyunu oynamak, bizim kelime dağarcığımızın ne kadar güçlü olduğunu, bir kültür aktarımı yolu olan atasözlerimizi ne kadar bildiğimizi, cümle tamamlama konusunda ne kadar mantık yürütebildiğimizi ortaya koyabilir. Atasözleri ve deyimler, dilin kullanım alanı içinde üst düzey bir algıyı ve beceriyi gerektirirler. Çünkü mecazlı anlatım, dolaylama, iğneleme, benzetme vb. söz sanatları içerirler. Bu yüzden atasözleri, bir dilin söz varlığı içinde yüksek bir öneme sahiptir.

Atasözleri ile oynanan iki farklı oyunu sizlerle paylaşacağız. Bunlardan birincisi, gerçek hayatta bir araya gelen en az iki kişi tarafından oynanabilen bir dil becerisi oyunudur. İkinci oyun ise, bu sayfa üzerindeki atasözü tamamlama uygulaması ile oynayabileceğiniz oyundur. Etkileyici konuşmanın ve yazmanın başlıca ölçütlerinden biri deyimlerin ve atasözlerinin kullanımı olduğundan, bu oyunlar sayesinde öğreneceğiniz / hatırlayacağınız atasözleri sizin konuşma ve yazma becerinizde etkili olacaktır.

Atasözü Bulma Oyunu

Bu oyunu oynayabilmek için en az iki kişiye ihtiyaç vardır. Oyunu oynayabilmek için en az 5. sınıf / 11 yaş düzeyinde olmak gerekmektedir. Ayrıca oyunu yetişkinler de oynayabilirler, ki onların atasözü / deyim dağarcıkları daha geniş olduğu için oyun daha keyifli olacaktır. Oyunu oynayabilmek için hiçbir materyale ihtiyaç yoktur. Yalnızca puanları yazmak ve oyuna başlama atasözlerini yazmak için yanınızda kalem ve kâğıt bulundurmanız yeterlidir.

Yuvarlak oluşturarak oturan kişiler sırayla bir küçük kağıda aklından geçen bir atasözü yazar. Herkes yalnızca bir tane atasözünü yazıp, kağıdı bükerek katlar. Daha sonra onu ortaya koyar. Ortada kişi sayısınca katlanmış atasözü bulunur. Sonra gönüllü bir kişi ortadaki atasözlerinden bir tane çeker ve herkesin görebileceği / duyabileceği şekilde atasözünü hızlıca okur. Oyuncular okunan atasözünün içinde geçen kelimelerden herhangi birini içeren başka bir atasözü bulmaya çalışırlar.

Örneğin; "Akıl yaşta değil, baştadır." atasözü okunduğu zaman, oyuncular içerisinde "akıl, yaş, değil, baş" kelimelerinden herhangi birini içeren bir atasözü bulmaya çalışırlar. Bulan kişi hemen "Buldum!" der ve diğer oyuncular onu dinlerler. Atasözünü bulan oyuncu, "Delinin biri kuyuya bir taş atmış, kırk akıllı çıkaramamış." atasözünü bulduğunu söyler. Söylediği atasözünde gerçekten bu kelimelerden biri geçiyorsa, oyuna bu atasözü üzerinden devam edilir. Bakıldığı zaman "akıl" sözcüğü bulunan atasözünde geçmektedir. O hâlde bu doğru kabul edilir ve oyuna "Delinin biri kuyuya taş atmış, kırk akıllı çıkaramamış." atasözü ile devam edilir. Yani oyuncular, "deli, bir, kuyu, taş, at-, kırk, akıl, çıkar-" kelimelerinin geçtiği bir atasözünü bulma ile devam ederler.

Şimdi oyunumuzda dikkat edeceğimiz bazı kuralları sıralayalım:

1- Bir oyuncu "Buldum!" dediği anda, hak ona aittir ve atasözünü açıklamak zorundadır.
2- Aynı anda "Buldum!" denilirse, iki kişi arasında önce puan üstünlüğüne bakılır. Puanı yüksek olan önce konuşma hakkına sahiptir. Puanlar da eşit ise yazı - tura atılır.
3- Kelimelerin eş seslileri kabul edilebilir. Örneğin "yüz" kelimesinin hem sayı olarak hem insan çehresi olarak hem de yüzmek anlamı yeni atasözünde kullanılabilir.
4- Kelimelerden en az birinin bulunan atasözünde geçmesi yeterlidir. Birden fazla kelimenin ortak olması fazla puan kazandırmaz.
5- Oyunucu bulduğu atasözü yanlışsa "10 puan" kaybeder; doğru ise "10 puan" kazanır.
6- Daha önce söylenen bir atasözü, bir daha kullanılamaz. Bir oyunda bir atasözü ancak bir defa kullanılır.
7- Eldeki kelimelerle hiçbir oyuncu bir atasözü bulamıyorsa, yerdeki diğer atasözüne geçilir.
8- Yerdeki atasözleri bitince, oyun biter. Fakat oyunun uzun olması isteniyorsa, her oyuncu oyunun başında iki veya üç atasözü yazabilir.
9- Oyun sonunda puanı en yüksek olan atasözü şampiyonu olur.

Atasözü Tamamlama Oyunu

Aşağıdaki minik oyun, atasözlerindeki eksik kelimelerin tamamlanması ile oynanır. Bir dakikalık süre içerisinde ekranda çıkan atasözlerinde boş bırakılan yere gelecek kelimeyi en doğru şekilde yazıp "Enter" tuşuna basmanız gerekmektedir. Boş bırakılan kelimeler için gösterilen noktalar, kelimenin harf sayısını göstermektedir. Kelimeyi tam, eksiksiz yazmanız gerekmektedir. Örneğin "Tek ....... kuş uçmaz." atasözü ekrana çıktığı zaman boş olan kısma "kanatla" yazmanız ve sonra enter'e dokunmanız gerekmektedir.

Bir dakika içerisinde yapabildiğiniz kadar çok atasözü tamamlayın ve sonunda kaç puan aldığınızı görün. İsterseniz oyunun sonunda sonucunuzu kaydedebilirsiniz.